प्रतिनिधी : राजेश चौधरी | प्रदीप कुळकर्णी

सावदा नगरपालिका संचलित पीएमश्री श्री नानासाहेब विष्णू हरी पाटील विद्यामंदिर सावदा शाळा व्यवस्थापन समितीची सभा पार पडली. व्यवस्थापन समितीच्या सदस्यांमधून राजेश मधुसूदन बामणोदकर यांची एक मताने उपाध्यक्षपदी निवड करण्यात आली, तसेच साबीर सुपडू तडवी यांची एक मताने सहसचिव म्हणून निवड करण्यात आली.

प्रसंगी सभेला विद्यालयाचे मुख्याध्यापिका तथा सचिव पुष्पलता ठोंबरे, अलका ठोसरे, वैशाली चौधरी, प्रमिला सुतार, रहीम खाटीक, इत्यादी समिती सदस्य तथा ज्येष्ठ शिक्षक तसेच सर्व शिक्षक व शिक्षकेतर कर्मचारी हजर होते. लोकसभागातून व शासनाच्या विविध अनुदानातून शाळेच्या सर्वांगीण विकासासाठी काम करणार असल्याचे यावेळी बामणोदकर व तडवी यांनी सांगितले.

आमच्या वाचकांसाठी शाळा व्यवस्थापन समिती बद्दल थोडक्यात :

शाळा व्यवस्थापन समिती (School Management Committee) ही शाळांच्या कामकाजाचे संनियंत्रण करण्यासाठी व शाळेच्या विकासासाठी पालक, शिक्षक, स्थानिक प्राधिकरण आणि तज्ज्ञांचा समावेश असलेली एक समिती आहे.

शालेय समितीच्या अध्यक्षाची निवड त्या-त्या शाळेनुसार होते, पण बहुतेक वेळा शाळेचे मुख्याध्यापक हेच समितीचे अध्यक्ष असतात. त्यांचे मुख्य काम शाळेचा विकास आराखडा तयार करणे, शाळेच्या कामकाजावर देखरेख ठेवणे, निधीच्या विनियोगावर लक्ष ठेवणे आणि पालक, शिक्षक व स्थानिक प्राधिकरणासोबत समन्वय साधून शाळेचा शैक्षणिक दर्जा सुधारणे हे असते.

शालेय समिती अध्यक्षाची मुख्य कार्ये

शालेय विकासाचे नियोजन:

शाळेचा विकास आराखडा तयार करणे आणि तो स्थानिक प्रशासनाला सादर करणे.

गुणवत्तेची खात्री:

शाळेच्या गुणवत्तेत सुधारणा करणे आणि त्यासाठी येणाऱ्या अडचणी दूर करणे.

आर्थिक देखरेख:

शाळेसाठी मिळणाऱ्या निधीचा योग्य वापर होत आहे की नाही यावर लक्ष ठेवणे.

पालक आणि समाजाचा सहभाग:

पालक आणि समाजाला शाळेच्या प्रगतीत सहभागी करून घेणे, तसेच त्यांच्या समस्यांचे निराकरण करणे.

बैठकांचे आयोजन:

महिन्यातून किमान एकदा समितीची बैठक घेणे आणि त्यातील महत्त्वाचे मुद्दे सर्व सदस्यांना व पालकांना कळवणे.

बालकांचे हक्क:

मुलांच्या हक्कांबद्दल सर्वांना माहिती देणे आणि शाळेत त्यांच्या हक्कांचे संरक्षण करणे.

शालेय व्यवस्थापन समितीचे मुख्य कार्य म्हणजे शाळेच्या कामकाजावर देखरेख ठेवणे, शाळेसाठी मिळणाऱ्या निधीचा योग्य वापर सुनिश्चित करणे, शाळेच्या शैक्षणिक कार्यक्रमांचा आढावा घेणे आणि बालकांच्या हक्कांचे संरक्षण करणे होय. तसेच, या समितीमध्ये पालक, शिक्षक, स्थानिक प्रतिनिधी आणि शिक्षणतज्ञ यांचा समावेश असतो, जे शाळेच्या विकासासाठी एकत्र काम करतात.

शाळा व्यवस्थापन समितीची रचना:

७५% पालक सदस्य:

समितीमधील बहुसंख्य सदस्य हे विद्यार्थ्यांचे पालक किंवा त्यांचे नातेवाईक असतात, असे स्पष्ट केले जाते.

२५% इतर सदस्य:

यामध्ये १/३ सदस्य स्थानिक प्राधिकरणाचे (उदा. ग्रामपंचायत) निवडलेले प्रतिनिधी, १/३ शिक्षक आणि १/३ शिक्षणतज्ज्ञ किंवा शिक्षणप्रेमी व्यक्तींचा समावेश असतो.

शाळा व्यवस्थापन समितीची मुख्य कार्ये:

शाळेच्या दैनंदिन कामकाजावर देखरेख ठेवणे.
शाळेला मिळणाऱ्या निधीचा योग्य विनियोग होत आहे का, हे तपासणे.
बालकांच्या शिक्षणाच्या हक्कांचे संरक्षण करणे आणि त्यासाठी पालकांना, शिक्षकांना व स्थानिक प्रशासनाला मार्गदर्शन करणे.
मुलांच्या शाळेतील उपस्थिती आणि प्रगतीवर लक्ष ठेवणे.

थोडक्यात:

शाळा व्यवस्थापन समिती ही शाळेला एक सहयोगी, प्रभावी आणि लोकाभिमुख बनवण्यासाठी स्थापन करण्यात आली आहे. पालकांच्या सक्रिय सहभागामुळे शाळेतील प्रशासनात सुधारणा होते आणि मुलांच्या शिक्षणाची गुणवत्ता वाढते.

या बातमीचे प्रायोजक आहे.